Nhiều ba mẹ theo chế độ ăn chay nên có mong muốn cho trẻ theo đuổi phương pháp ăn uống có lợi này. Nhưng lại lo sợ rằng nếu con ăn chay giống người lớn sẽ không có đầy đủ nguồn dinh dưỡng để phát triển khỏe mạnh và toàn diện. Vậy nên hay không nên cho trẻ ăn chay?
1. Có nên cho trẻ ăn chay không?
Ăn chay là một chế độ ăn uống hoàn toàn vắng bóng sự có mặt của thịt thay vào đó bổ sung nhiều hơn các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như rau củ quả, nấm, trái cây, ngũ cốc…..
Nhưng chính vì ưu điểm cũng như nhược điểm này nhiều mẹ lo sợ rằng ăn chay sẽ không mang lại được nguồn dinh dưỡng dồi dào phục vụ cho nhu cầu phát triển của trẻ đặc biệt là protein – chất cơ bản cấu thành hầu hết tế bào, cơ quan, chiếm đến 18% trọng lượng cơ thể. Từ đó trẻ sẽ khó bắt kịp đà tăng trưởng như bạn bè đồng trang lứa. Vậy có nên cho trẻ ăn chay không?
Thư viện Y học Quốc gia của Mỹ ( National Library Of Medicine) đồng ý rằng trẻ có thể ăn chay nhưng “Một chế độ ăn chay cần phải cân bằng mới có thể cung cấp nhu cầu của trẻ em. Đồng thời cần phải theo dõi sự tăng trưởng. Chú ý hơn đến việc cung cấp đủ protein và các nguồn axit béo thiết yếu khác như sắt, kẽm, canxi và vitamin B12 và D”.
Ngoài ra, với trẻ nhỏ, chế độ ăn chay lacto-ovo chỉ ăn các sản phẩm từ sữa và trứng cũng như thực phẩm có nguồn gốc thực vật nhưng không ăn thịt và gia cầm sẽ là lựa chọn tốt nhất.
Còn cho trẻ ăn chay với chế độ ăn thuần chay thường thì không được khuyến nghị vì chúng thiếu các chất dinh dưỡng thiết yếu ở mức cân bằng chính xác và có thể có quá nhiều chất xơ.
2. Cho trẻ ăn chay thế nào để đảm bảo đủ dinh dưỡng?
Bổ sung chất đạm (protein) cho trẻ ăn chay
Ai cũng biết các loại thịt (Thịt đỏ, thịt gà, hải sản) có hàm lượng protein cao nhất nhưng với chế độ ăn chay, trẻ sẽ không làm quen với nguồn thực phẩm này. Vậy làm thế nào để đảm bảo đủ protein cho sự phát triển và tăng trưởng?
Một số thực phẩm có khả năng cung cấp chất đạm khi trẻ ăn chay bao gồm:
– Các sản phẩm từ sữa như sữa chua nguyên kem và phô mai
– Trứng đặc biệt là trứng gà
– Đậu, đậu xanh, đậu lăng và các sản phẩm từ đậu nành, và thực phẩm làm từ chúng như đậu phụ
– Hạt mịn và bơ hạt
– Các loại ngũ cốc nguyên hạt như mì ống và gạo
Bổ sung đạm cho trẻ ăn chay
Sắt không thế thiếu kể cả khi trẻ ăn chay
Sắt là một khoáng chất cần thiết để vận chuyển oxy trong máu, cơ và não, sản xuất năng lượng và tăng cường hệ thống miễn dịch cho trẻ. Thiếu sắt trẻ dễ mệt mỏi, thiếu ngủ, ít tập trung, xanh xao, chậm chạp, giảm khả năng vận động, chán ăn, đau nhức xương,…..
Rất nhiều hệ quả khi trẻ thiếu hụt đi một lượng sắt quan trọng. Vì thế kể cả theo chế độ ăn chay, mẹ vẫn phải đảm bảo cung cấp đủ chất sắt từ những nguồn thực phẩm sau:
– Ngũ cốc dành cho trẻ em tăng cường chất sắt (ví dụ: ngũ cốc gạo Farex)
– Các loại đậu – đậu lăng, đậu xanh, đậu, đậu phụ
– Hạt và quả hạch – xay hoặc làm bơ hạt mịn
– Trứng
Tuy nhiên trong quá trình bổ sung sắt, mẹ đừng quên 1 chất cần thiết không kém đó là vitamin C, chúng hỗ trợ sắt có thể hấp thu tối đa vào trong cơ thể. Vitamin C có nhiều trong các loại rau như cải kale, cải bắp, ớt chuông, súp lơ,….và một số loại quả như cam, kiwi, dâu tây, đu đủ,…..
Vitamin B12
Vitamin B12 là dưỡng chất cần thiết để sản xuất các tế bào hồng cầu khỏe mạnh và hỗ trợ chức năng thần kinh.
Vitamin B12 chỉ được tìm thấy trong tự nhiên nhiều nhất là ở các sản phẩm động vật như thịt, cá, trứng. Nhưng với trẻ ăn chay, các lựa chọn thay thế thịt để bổ sung nguồn dưỡng chất này bao gồm sữa mẹ (nếu mẹ có đủ vitamin B12) hoặc sữa công thức cho trẻ sơ sinh, nấm, đậu nành lên men, rau và tảo biển.
Trẻ theo chế độ ăn chay vẫn cần phải có đủ dinh dưỡng
>>>Xem thêm: Bổ sung thêm Omega cho trẻ
Canxi
Chắc chắn mẹ nào cũng biết, để hệ xương và răng của trẻ phát triển nhanh chóng, khỏe mạnh không thế thiếu đi sự có mặt của canxi.
Trừ hải sản, tất cả các loại thực phẩm có trong thực đơn ăn chay đều chứa một lượng canxi khá lớn:
– Sữa mẹ hoặc sữa công thức
– Sữa bò nguyên kem hoặc sữa đậu nành
– Các chế phẩm từ sữa như sữa chua nguyên kem, phô mai,….
– Hạnh nhân
– Rau lá xanh như rau bina, cải rổ, cải xoăn
Axit béo Omega
Cơ thể không thể tự tổng hợp Omega mà chỉ có thể bổ sung qua nguồn thực phẩm. Hiện tại, có hai nguồn omega chính được sử dụng nhiều nhất hiện nay là omega thực vật và omega động vật
Nhưng vì trẻ ăn chay không thể ăn omega động vật nên chỉ có thể bổ sung hàm lượng omega cần thiết thông qua thực vật như bơ, các loại hạt và hạt xay (quả óc chó, quả phỉ, hạt chia hoặc hạt lanh) và dầu thực vật (cải dầu, đậu tương, ô liu, hạt lanh).
Bổ sung từ những nguồn thực vật
Kẽm
Kẽm cần thiết để chữa lành vết thương và duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Các nguồn thực phẩm chay chứa kẽm bao gồm các sản phẩm sữa, trứng, các loại đậu, hạt xay và quả hạch, bánh mì nguyên cám và ngũ cốc.
Trẻ ăn chay là có thể nhưng ba mẹ vẫn nên xem xét thêm các yếu tố khác như thể trạng, độ tuổi, khả năng hấp thụ,…….để đi đến quyết định cuối cùng. Nếu vẫn muốn cho trẻ theo chế độ ăn chay của gia đình, hãy đảm bảo trẻ được cung cấp đầy đủ các nhóm chất cần thiết bằng việc xây dựng một kế hoạch hợp lý có như vậy mới không còn lo lắng trẻ khó phát triển.
*Thông tin sưu tầm*